• THÔNG TIN SẢN PHẨM

Cột đá là một hạng mục quen thuộc thường được bắt gặp trong các công trình tâm linh như đền, chùa, miếu thờ,… Sản phẩm không chỉ có vai trò trong việc chống đỡ các phần mái mà chúng còn mang đến nét độc đáo với nhiều họa tiết hoa văn thú vị. Để hiểu rõ hơn về sản phẩm cột đá và có cơ hội chiêm ngưỡng nhiều mẫu cột đá đẹp, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của Đá mỹ nghệ Tuyên Bích để biết thêm thông tin.

Cột đá là gì?

Cột đá là mẫu cột trụ được chế tác từ đá tự nhiên có cấu tạo là hình vuông hoặc tròn, bạn có thể bắt gặp cột đá ở nhiều công trình kiến trúc như lăng mộ, chùa chiền, nhà thờ hoặc miếu thờ. Ở những công trình lớn chúng được sử dụng để nâng đỡ và giữ vững các khối kiến trúc kiên cố, tạo sự bền vững và chắc chắn cho công trình.

Bên cạnh tác dụng chính là nâng đỡ, cột đá được sử dụng nhiều trong trang trí. Lựa chọn cột đá để trang trí không chỉ mang đến cho công trình nét cổ kính, ngoài ra còn làm tăng thêm vẻ sang trọng, nét cuốn hút độc đáo cho công trình. Do đó hiện nay, mẫu cột đá đẹp được nhiều người lựa chọn lắp đặt tại các công trình nhà ở.

Trên thị trường đá mỹ nghệ hiện nay, cột đá tự nhiên được chia thành nhiều loại có thể kể đến một số mẫu như: cột cổng bằng đá, Cột đồng trụ nhà thờ họ, Cột đá nhà thờ họ, Cột đèn nhà thờ họ, Cột hiên bằng đá, Cột hiên nhà, cột trụ dựng nhà, cột nhà bằng đá, cột trụ dựng chùa, ….tùy vào mỗi loại mà chúng có những vai trò khác nhau. Hầu hết trên mẫu cột đá đều sở hữu những hoa văn, họa tiết được chạm khắc vô cùng tỉ mỉ mang đậm nét cổ kính và thể hiện được phong tục tập quán người Việt. Một số mẫu hoa văn thường được sử dụng như hình rồng phượng, hình hoa sen,…

Sản phẩm cột đá được chế tác từ nhiều dòng đá nguyên khối khác nhau, các loại đá này được khai thác chủ yếu ở các dãy núi ở khu vực Thanh Hóa, Ninh Bình,… đây đều là những dãy núi lâu đời, chất liệu đá tốt. Một số mẫu đá được sử dụng phổ biến như đá xanh rêu, đá xanh đen, đá granite,…Việc lựa chọn chất liệu đá trong chế tác cột giúp làm tăng sự bền vững trong việc chế tác sản phẩm.

Ý nghĩa của cột đá đẹp trong đời sống tâm linh

Theo quan niệm tâm linh từ xa xưa, cột đá luôn có vai trò to lớn đối với người dân Việt Nam. Tại mỗi công trình kiến trúc khác nhau sản phẩm lại mang đến những ý nghĩa đặc biệt. Thông thường cột đá thường được biết đến với hai ý nghĩa chính:

• Thu hút linh khí: Theo quan niệm dân gian, cột đá là nơi thu hút linh khí của trời đất từ đó tạo nên sức mạnh giúp bảo vệ con cháu trong cuộc sống luôn bình an, khỏe mạnh và phát triển. Vì vậy khi sử dụng cột đá trong thiết kế nhà thờ họ, các mẫu cột đá thường được xây dựng rất độc đáo, cầu kỳ và được kết hợp với nhiều họa tiết điêu khắc bắt mắt.
• Chống lại tà ma: Ngoài giúp thu hút linh khí đất trời, cột đá còn mang đến ý nghĩa giúp chống tà ma và tà khí xâm nhập vào nơi thờ cúng hoặc nơi ở. Sở hữu lối kiến trúc chắc chắn, sững sừng, vì vậy khi đặt ở khu vực nhà thờ tổ hoặc nhà thờ họ sẽ giúp bảo vệ sự trường tồn, bình an, hạnh phúc cho cả gia tộc. Bên cạnh đó việc xây dựng cột đá tại những vị trí thờ cúng giúp giữ cho không gian sạch mang đến sự thanh tịnh nơi thờ cúng.

Cấu tạo của cột đá

Cột đá là hạng mục quen thuộc được sử dụng ở nhiều công trình lớn với mục đích chính là điểm trụ lực, vì vậy chúng thường sở hữu cấu tạo rất chắc chắn với ba phần: phần đầu cột, phần thân cột và phần chân cột.

Phần đầu cột

Phần đầu cột đá hay còn được biết đến với tên gọi khác phần cột lửa, chúng được lặp đặt ở phía trên cùng của cột và thường được thiết kế theo tỷ lệ cân đối với hai phần còn lại. Dựa vào kết cấu mỗi công trình mà phần đầu cột sẽ được tính toán kích thước cùng kiểu dáng phù hợp.

Ví dụ khi chế tác cột đồng trụ nhà thờ, thường phần đầu cột sẽ được trang trí bằng họa tiết tượng con nghê và cột lửa cháy cao, các họa tiết đều được chạm trổ hoa văn hết sức tinh tế và độc đáo.

Các họa tiết này đều thể hiện cho sự uy nghi, sự trường tồn giúp bảo vệ khu vực thờ cúng linh thiêng trong từ đường và cả dòng họ. Vì vậy khi chạm khắc, thi công mẫu cột này những người thợ luôn điêu khắc một cách vô cùng cẩn thận và tỉ mỉ thể hiện sự tôn kính và kính trọng.

Phần thân cột

Phần thân cột cấu tạo gồm hai dạng chính phần cột tròn và phần cột vuông. Kích thước của phần thân cột sẽ có chiều dài tương tự như kích thước thực tế của kiến trúc, vì vậy để tạo cho công trình một lối kiến trúc liền mạch, không làm mất đi tính liên tục của bức tranh điêu khắc cần lựa chọn và sử dụng những khối đá lớn để xây dựng.

Việc lựa chọn những loại đá này sẽ mang đến độ cứng và độ bền cao, từ đó tạo lực chống đỡ vững chắc cho phần thân cột, giúp mang đến khả năng chống đỡ hiệu quả cho phần nền móng.

Bên cạnh đó, phần thân cột được thiết kế ở nhiều khoảng trống, vì vậy để tạo nên nét độc đáo cho công trình, các nghệ nhân thường điêu khắc thêm các mẫu hoa văn độc đáo dựa theo yêu cầu đặt hàng của mỗi khách hàng.

Những mẫu hoa văn phổ biến thường xuyên được sử dụng như bức tranh Tứ quý bốn mùa (tùng, cúc, trúc, mai), câu đối chữ Nôm, chữ Hán với ý nghĩa nhân văn sâu sắc hoặc có thể hình ảnh Tứ linh (long , lân, quy, phụng).

Phần chân cột

Phần chân cột có dạng hình trụ vuông hoặc hình trụ tròn. Đây là một vị trí quan trọng của cột đá, bởi chúng đóng góp rất lớn trong việc cân bằng và tạo sự chắc chắn cho vị trí hai phần trên.

Chân trụ trong cấu trúc cột đá chính là vị trí chịu toàn bộ tải trọng của cột. Vì vậy để đảm bảo an toàn khi xây dựng phần chân cột thường chế tác từ đá tảng nguyên khối và so với hai phần còn lại của cột đá thì chân cột có kích thước lớn hơn.

Bên cạnh đó, để tạo nét độc đáo cho chân cột, các nghệ nhân thường chế tác các họa tiết đơn giản tuy nhiên vẫn làm nổi bật nên sự sang trọng, một số họa tiết thường được sử dụng trong điêu khắc như: hình lá lan, hình hoa sen,…

Cột đá có những loại nào?

Phân loại cột đá thông thường sẽ được chia theo 3 cách sau: dựa theo công trình và kiến trúc, phân loại theo hình dáng, phân loại theo chất liệu đá. Để hiểu rõ hơn về từng loại một dưới đây là các thông tin chi tiết:

Phân loại cột đá theo từng loại công trình, kiến trúc
Dựa theo phân loại từng công trình, kiến trúc nhiều người thường phân loại cột đá thành ba loại chính: cột hiện, cột đá trong nhà và cột đồng trụ. Cụ thể như sau:

Cột hiên bằng đá

Khi tiến hành xây dựng các công trình nhà ở cột hiên là mẫu cột đá đẹp được lựa chọn nhiều nhất. So với các loại cột đá khác, cột hiên bằng đá thường được đặt ở vị trí ngoài hiện nhà vì vậy chúng có chiều cao thấp nhất trong các loại cột.

Mẫu cột hiên bằng đá này không chỉ mang đến vai trò nâng đỡ mái hiên, bên cạnh đó chúng còn sử dụng để giúp thoát nước, tránh tình trạng ứ đọng nước trên mái gây hỏng mái.

Cột hiện đá ngoài việc được sử dụng ở kiến trúc nhà ở, sản phẩm còn được đặt ở các vị trí như nhà thờ họ và khu vực từ đường. Cũng giống như cột hiện ở nhà ở, cột hiện sử dụng trong nhà thờ họ cũng được đặt chú cả về thiết kế lẫn chế tác chạm khắc hoa văn.

Những mẫu hoa văn thường được sử dụng gồm hình ảnh Tứ linh, Tứ quý và những câu đối chữ. Chất liệu chính để chế tác cột thường làm bằng đá hoặc gỗ quý.

Cột đá trong nhà

Cột đá trong nhà hay còn được biết đến là cột trụ, vai trò chính của chúng giúp nâng đỡ phần mái để có thể tạo được sự vững chãi và kiên cố cho ngôi nhà. Những cột trụ càng chắc thì ngôi nhà sẽ càng chắc chắn vì vậy khi muốn xây dựng một ngôi nhà kiên cố thì không thể thiếu cột trụ.

Cột đồng trụ

Cột đồng trụ đá là một dạng của cột đá, sản phẩm được sử dụng chủ yếu trong những công trình kiến trúc tâm linh như đình, đền, chùa, nhà thờ,…Trong kiến trúc nhà thờ họ thì người ta gọi là cột đồng trụ nhà thờ họ, cột đá nhà thờ họ hay còn gọi là cột đèn nhà thờ họ

Cột đồng trụ thường được làm bằng gỗ hoặc đá, tuy nhiên hiện nay đa phần mọi người đều sử dụng đá do chúng khả năng chống chọi sự khắc nghiệt tốt hơn, bảo vệ cột bền bỉ,… Bên cạnh đó để làm tăng thêm tính thẩm mĩ trên cột luôn được chạm trổ một cách chi tiết và tỉ mỉ.

Ý nghĩa tâm linh của hoa văn, câu đối điêu khắc trên cột đá

Trên các cột đá thường sở hữu những mẫu hoa văn cùng các họa tiết khác nhau thể hiện nhiều ý nghĩa độc đáo. Tuy nhiên, chúng đều có chung một nghĩa thể hiện được lòng thành kính, cầu mong sự bình yên và mong ước vạn sự hanh thông cho gia đình, dòng họ.

Hiện nay, các mẫu cột đá đẹp thường được các nghệ nhân điêu khắc thêm nhiều mẫu hoa văn đa dạng để tăng tính thẩm mỹ cho công trình. Một số loại hoa văn phổ biến có thể kể đến như: Hoa văn hoa sen, hoa văn rồng phượng, hoa văn tứ bình, hoa văn tứ linh,…mỗi một loại hoa văn đều có những ý nghĩa độc đáo riêng biệt.